Nhặt Ánh Bình Minh

Tuần lễ vàng Quốc khánh, Lý Kinh Trọc có một ngày nghỉ.

Mùng hai tháng mười, anh ở nhà đọc bản thảo《 Trấn Thái Bình 》.

Đến giờ cơm trưa Liễu Tức Phong gọi ba lần, anh mới tiếc nuối đặt bản thảo xuống, nhấc mắt lên nhận ra chỗ này thế mà không phải là phòng học ở nhà cũ, trên bàn không có chữ "chào" mình từng khắc, trước mắt cũng không có khung cửa sổ hoa mai, giờ phút này dường như anh đang ở nhầm thời không.

Liễu Tức Phong đứng dựa vào cửa phòng làm việc: "Cậu chủ ơi, cơm đã sắp sẵn lên bàn rồi, mời cậu ra xơi cho nóng."

Đây là cách xưng hô trong《 Trấn Thái Bình 》, anh em ông nội Lý Kinh Trọc suốt mấy năm đầu đời vẫn được người ta xưng cậu chủ, cơm bưng nước rót hầu hạ tận nơi.

"Ồ, mợ chủ* nấu cơm xong rồi?" Lý Kinh Trọc đứng dậy theo Liễu Tức Phòng xuống phòng ăn.

(*Trong raw tác giả ghi là "thiếu gia" và "thiếu nãi nãi", nhưng để thân thuộc với đọc cho thuận mồm hơn nên mình dùng "cậu mợ", là xưng hô tương đương trong mấy nhà địa chủ và tiểu tư sản thành thị ở VN đầu TK20, hồi xưa coi truyện đọc thấy thích quá trời.)

Bàn cơm đã đổi sang khăn trải bàn màu trà, bên trên đặt thêm một tấm trải dài như cuộn tranh thủy mặc, giữa bàn bày một cái bình đá rạn cắm hai cọng đài sen khô. Lần lượt từ trái sang phải là cải xắt sợi xào, sườn heo hấp khoai môn, tôm nhảy trộn tỏi nhuyễn, canh gà hầm nấm tùng nhung, thịt heo xào và cơm thịt xông khói, mỗi món đều bày biện không nhiều, nhưng sắc hương vị đều có đủ.

Lý Kinh Trọc hỏi: "Đây là quy cách cơm nước nhà địa chủ à."

Liễu Tức Phong nói: "Gả vào nhà địa chủ, đành phải nhập gia tùy tục thôi."

Lý Kinh Trọc bật cười.

Đang ăn cơm, anh lại nhớ về tình tiết trong《 Trấn Thái Bình 》, liền hỏi: "Ma chết trẻ là gì thế? Ở quê thực sự có một chỗ như vậy sao?"

Liễu Tức Phong gật đầu: "Có. Ngày ấy ít người sinh sống hơn bây giờ nhiều, đường sá cũng hoang vắng không có hàng quán gì, đôi khi đi mười mấy dặm cũng không đụng mặt một người. Ông nội em sau khi phải gánh vác gia đình thường xuyên đi buôn bán nhỏ lấy tiền đổi lương thực, đường về nhà có băng qua một nghĩa địa, bên trong chôn cất rất nhiều người còn trẻ đã chết, bọn họ được gọi là ma chết trẻ. Ngày đó ông nội em còn nhỏ, phải đi đêm một mình đương nhiên rất sợ. Năm xưa tất cả mọi người đều sợ ma chết trẻ."

Lý Kinh Trọc không hiểu: "Vì sao phải sợ? Bọn họ thì có gì mà sợ?"

Liễu Tức Phong đáp: "Thời xưa rất nhiều người không được giáo dục đến nơi đến chốn... Thật ra bây giờ cũng còn không ít người chưa được phổ cập giáo dục, em làm ở bệnh viện chắc biết rõ. Em nghĩ đi, chết lúc tuổi còn trẻ thường vì sinh bệnh hoặc tai nạn ngoài ý muốn, hoặc có oan tình gì đó, tóm lại là không nhắm mắt xuôi tay, mọi người cho rằng những người như vậy hồn phách sẽ bất an, dễ bắt theo người qua đường chết cùng."

"Ra là thế." Lý Kinh Trọc gật đầu, lại hỏi, "Còn 'đoạn' là cái gì? Chữ hay đặt cạnh tên đất ấy, gần trấn Thái Bình có rất nhiều địa danh có chữ đoạn."

Liễu Tức Phong giải thích: "Đoạn là để chỉ một khu vực đất bằng rộng lớn. Thật ra em có thể đoán được địa hình từ tên một vài địa danh, thú vị lắm. Chỗ nào có tên XX Đoạn nhất định là rất bằng phẳng, còn nếu là YY Thung thì sẽ là thung lũng giữa núi."

Lý Kinh Trọc vỡ lẽ: "À, vì thế nên chữ cuối địa danh như bồn, đường, lĩnh, thủy... thật ra đều căn cứ theo địa hình nơi đó mà đặt. Anh mà không nói em sẽ không chú ý đâu."

(Bồn 盆 là vùng trũng xuống như cái chậu, đường 塘 là bờ bao, bờ đê, lĩnh 岭 là dãy núi, đường núi, thủy 水 là nơi có nước như sông rạch)

"Bởi vì thời nay đã đô thị hóa gần hết, nơi nào cũng như nơi nào mà vẫn tiếp tục sử dụng địa danh cũ, tuy trong thành phố có nhiều chỗ tên là XX Lĩnh, YY Thung, nhưng nơi đó lại đặt trung tâm thương mại, ngân hàng, khách sạn, ga tàu điện ngầm... Người ở đó dùng quen rồi, lâu dần cũng không còn thắc mắc tại sao nữa." Liễu Tức Phong mỉm cười, trong mắt lóe lên ánh sáng nhạt, "Thắc mắc mới thấy thú vị, tạm gạt qua những thứ rập khuôn trước mắt, tưởng tượng lại lề thói phong lưu đã mất đi."

Lý Kinh Trọc nhìn Liễu Tức Phong, bỗng nhiên cảm giác như có ai gảy sợi dây đàn trong lòng kêu "tưng" một tiếng, khiến toàn thân anh chấn động.

Cảm giác lúc đọc《 Trấn Thái Bình 》chính là thế này.

Khuôn sáo đơn điệu mỗi ngày trở nên phai nhạt, còn thứ lề thói phong lưu đã chết bỗng dưng sống dậy, không phải sống quay quắt èo uột, mà chân chính mãnh liệt hồi sinh ——

Giữa khoảng sân vuông vức trồng một gốc đinh hương cổ thụ cao to râm mát, cành lá sum suê duỗi ra khỏi giếng trời. Bên khung cửa sổ gỗ mắc bó ngải cứu khô, ngọn đèn dầu chưa thắp treo trên tường, trước cửa sổ là một vị tiên sinh đang đọc sách bằng ánh sáng tự nhiên chiếu xuống sân.

Thợ cắt tóc dạo cõng theo cái rương gỗ, gõ cửa từng nhà trong Trấn Thái Bình chào mời, đến chạng vạng anh ta mới ghé vào nhà họ Lý, cạo mặt cắt tóc cho tiên sinh.

"Tiên sinh không cần trở về dạy học nữa đâu." Thợ cắt tóc nói, "Thành Trường Sa bị lửa lớn cháy sạch rồi."

Lý Kinh Trọc nghe thấy tiếng chung trà trong tay tiên sinh rơi xuống đất, vỡ tan.

"Cậu chủ ơi, đang suy nghĩ gì thế?" Liễu Tức Phong cười gọi Lý Kinh Trọc, "Ăn cơm đi."

"À." Lý Kinh Trọc gắp một miếng sườn heo, vẫn như đang suy tư chuyện gì.

Liễu Tức Phong thấy anh như thế mãi, liền hỏi: "Vẫn nghĩ về《 Trấn Thái Bình 》?"

"Ừm." Lý Kinh Trọc gật đầu, ngẫm nghĩ chốc lát rồi nói, "Đang nghĩ vì sao em có thể tiến vào... thời không của nó. Ngôn ngữ đúng là rất... kỳ diệu."

Một mảnh đất, những năm tháng xưa cũ cứ thế sống dậy trên từng trang bản thảo.

Người làm được điều này không chỉ đơn giản là từng nghe qua chuyện nhà họ Lý, Lý Kinh Trọc thậm chí cảm thấy nó không còn là chuyện nhà mình nữa, mà đó chính là một phần lịch sử. Liễu Tức Phong chỉ đảm nhiệm công việc nâng tấm rèm lên để cho anh tùy tiện đi vào xem một chút, còn nhìn thấy những gì, hoàn toàn do bản thân anh quyết định.

Anh đã sớm cảm thán kinh ngạc trước sức mạnh của ngôn từ, nhưng đến giờ vẫn chưa thể rõ giới hạn của nó rốt cuộc nằm ở đâu.

"Có phải vì anh dùng nhiều tiếng địa phương trong truyện nên mới như thế không nhỉ..." Lý Kinh Trọc giống như đang hỏi Liễu Tức Phong, lại giống như đang tự lẩm bẩm, "Đúng mực, ừ, là dùng từ rất ý nhị đúng mực." Nói đến đây, anh lại hỏi, "Viết truyện bằng phương ngữ có khó không? Phải giữ đúng phong vị vùng miền, nhưng đồng thời phải để độc giả bình thường xem hiểu. Hơn nữa có rất nhiều từ địa phương em nói được, nhưng căn bản chưa từng nghĩ từ đó viết ra thế nào. Nhưng anh thì lại tìm được hết."

"Kỳ thật bây giờ có rất nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu về tiếng địa phương, sách vở cũng không thiếu. Em không viết ra được bởi vì từ nhỏ đến lớn em luôn dùng tiếng phổ thông, nếu em đi hỏi những người lớn tuổi cỡ ông nội em sẽ thu hoạch được nhiều lắm. Đến lúc đó em sẽ nhận ra có vài thứ đã bị chúng ta ném lại phía sau vì cảm thấy quá quê mùa, nhưng chỉ cần tìm hiểu căn nguyên nguồn gốc, sẽ lập tức thấy chúng trở nên cực kỳ lịch sự tao nhã." Liễu Tức Phong gắp thức ăn cho Lý Kinh Trọc, "Hồi cấp hai chắc em từng học《 Kỷ Hợi tạp thi* 》của Cung Tự Trân rồi, lúc đọc lên nghe có hơi không tự nhiên đúng không? Hạo đãng ly sầu bạch nhật tà, Ngâm tiên đông chỉ tức thiên nhai. Không hề vần, đành chịu thôi, bởi vì Cung Tự Trân không nói tiếng phổ thông, em phải dùng tiếng Ngô đọc mới thấy đúng. Còn cái này nữa," Liễu Tức Phong nhìn đôi đũa trong tay mình, "Một chiếc đũa, phương ngữ của Trấn Thái Bình nghe như chữ 'nhất cử' đọc trại, thật ra viết là thượng trúc hạ giả của chữ 'đũa'**, không khác gì ngôn ngữ viết. Anh viết một chiếc đũa tức là chỉ có đúng chiếc đũa, đây mới gọi là Thái Bình phong lưu."



*Kỷ Hợi tạp thi 己亥雜詩: tuyển tập thơ tạp viết năm Kỷ Hợi của Cung Tự Trân, học giả, thi sĩ làm quan thời Đạo Quang nhà Thanh TK19

(Hai câu lão Liễu đọc lấy từ "Kỷ Hợi tạp thi kỳ 05", dịch là 'Cuồn cuộn ly sầu chiều xế bóng, Ra roi đuổi ngựa hướng chân trời' - bản dịch trên thivien.net)

**Từ "đũa" 箸 có nửa trên là chữ 'trúc' 竹, nửa dưới là 'giả' 者

Đột nhiên cảm xúc trong lòng Lý Kinh Trọc lên xuống phập phồng, ngực chất chứa muôn vàn năm tháng xưa cũ.

Ăn cơm xong, anh quay về phòng làm việc đọc tiếp bản thảo《 Trấn Thái Bình 》.

Lúc đọc đến dòng "Hết quyển thứ nhất" đột nhiên cực kỳ tiếc nuối, anh lại lật trang sau, phát hiện vẫn còn quyển thứ hai, lập tức vui mừng xem tiếp.

Một vài tình tiết trong tiểu thuyết đúng là rất quen thuộc, nhưng càng có nhiều chuyện anh chưa nghe ai kể bao giờ.

Đọc một mạch câu chuyện, không biết từ khi nào ngón cái và ngón trỏ đã cầm đến trang bản thảo cuối cùng.

Lý Kinh Trọc chưa chết tâm lại lật tờ giấy kia lên, phía dưới thật sự chỉ còn mặt bàn trống rỗng.

"Liễu Tức Phong." Anh cầm trang giấy kia đi ra ngoài hỏi, "Không còn nữa à?"

Liễu Tức Phong đang nằm ngủ trên ghế sô pha, nghe thế mở mắt ra nhìn tờ bản thảo: "Để anh xem ngày tháng... Ừ, không có nữa đâu. Sau khi ở bên em anh không viết nữa. Đến đây cho anh ôm cái nào." Hắn vươn dài cánh tay muốn kéo Lý Kinh Trọc nằm xuống ngủ trưa cùng.

Lý Kinh Trọc ra lệnh: "Đứng dậy, lên phòng làm việc."

Liễu Tức Phong ngồi dậy hỏi: "Đi làm gì?"

Lý Kinh Trọc áp tải Liễu Tức Phong đến trước bàn viết, nói: "Mau viết cho xong《 Trấn Thái Bình 》 đi."

Liễu Tức Phong lắc đầu, "Anh không có ý định viết nữa."

Lý Kinh Trọc kiên trì: "Anh phải tiếp tục viết."

Liễu Tức Phong nhấc toàn bộ bản thảo lên, nói: "Đi theo anh."

Lý Kinh Trọc hỏi lại: "Đi đâu?"

Liễu Tức Phong đi ra cái ao trước nhà, thả toàn bộ xấp bản thảo trên tay xuống mặt ao vừa bơm đầy nước cách đó mấy ngày.

"Anh làm gì thế?!" Lý Kinh Trọc vội vàng cứu vớt xấp giấy lên.

Anh vốn muốn phơi giấy cho khô để dùng tiếp, không ngờ loại mực Liễu Tức Phong sử dụng là mực tan trong nước, chỉ trong chớp mắt, mấy chục vạn chữ bị hòa tan hoàn toàn, không thể cứu được nữa.

"Anh ——!" Lý Kinh Trọc ôm chồng giấy bản thảo cứ như đang ôm một thi thể vừa đánh mất sự sống, "Liễu Tức Phong, anh điên rồi à? Không viết thì không viết, vì sao còn ——"

"Đúng là《 Trấn Thái Bình 》 viết không tệ." Liễu Tức Phong vẫn rất bình tĩnh.

"Chính anh cũng biết là viết không tệ?" Lý Kinh Trọc cảm thấy không thể hiểu nổi.

"Ừ, chính vì biết cho nên mới càng không thể giữ lại." Liễu Tức Phong chăm chú nhìn vào tập giấy thê thảm, "Lý Kinh Trọc, chắc em không thể hiểu được loại cảm giác này đâu... Chỉ cần anh nhìn thấy tập bản thảo chưa viết xong đó là đã lập tức nổi điên lên muốn viết thật nhanh cho xong."

Lý Kinh Trọc gầm lên: "Cho nên em mới bảo anh viết!"

"Nhưng anh không thể." Liễu Tức Phong nói, "Em thích nó, anh rất vui. Nhưng bởi vì vui cho nên mới càng không thể giữ nó trong tay, nếu không anh sẽ không nhịn được tiếp tục viết. Em đã hiểu chưa? Nó chính là chứng cứ chứng minh anh đã từng khinh nhờn tình cảm của em, đưa cho em đọc là vì anh muốn thẳng thắn thành thật, nhưng anh sẽ không cho phép bản thân nổi lên ý niệm viết tiếp nó nữa."

"Nhưng mà anh..." Lý Kinh Trọc nhớ lại thần thái của Liễu Tức Phúc lúc ngồi trên bàn cơm nói về《 Trấn Thái Bình 》 ——

Gạt đi khuôn sáo tẻ nhạt trước mắt, tưởng tượng về một thời phong lưu đã chết từ lâu.

Thái Bình phong lưu.

Từ vẻ mặt đến ngữ khí của Liễu Tức Phong đều ngập tràn yêu thích, thế nhưng lại buông tay nhẹ bẫng để nó chết non.

"Không cần tiếc cho anh." Liễu Tức Phong cười nói, "Anh sẽ viết ra thứ còn tốt hơn nữa."

"Nhưng em vẫn muốn anh viết." Lý Kinh Trọc chăm chú nhìn Liễu Tức Phong, nghiêm túc nói, "Nếu là chính em muốn anh viết, cũng không được sao?"

Lý Kinh Trọc nghĩ, 《 Trấn Thái Bình 》còn tốt hơn nhiều nếu so với 《 Cấm nói ra 》, thậm chí tốt hơn toàn bộ những cuốn sách Liễu Tức Phong từng đặt bút viết. Hắn viết rất nhanh, từ đầu xuân năm nay mới bắt đầu viết《 Trấn Thái Bình 》, nhưng nó không phải thứ có thể dùng vài tháng là viết ra được. Mấy tháng chỉ là khoảng thời gian viết chữ ra giấy, còn thời gian thực sự để một tác giả viết ra cuốn sách của mình tương đương với tuổi tác thật của bọn họ.

Hai mươi chín năm, Lý Kinh Trọc không muốn Liễu Tức Phong cứ thế từ bỏ.

Liễu Tức Phong nhấc một tờ giấy bản thảo ướt nhoe nhoét lên từ mặt ao, nói: "Nó đã thành ra thế này rồi, đừng suy nghĩ nhiều nữa."



Lý Kinh Trọc sầm mặt nửa ngày nhìn xấp giấy, đột nhiên lóe lên tia hy vọng: "Chỗ Dư Niên cũng có bản sao mà, lần trước anh đã đi gửi."

"Lão ta chỉ mới cầm quyển thứ nhất thôi." Liễu Tức Phong nói, "Đừng tơ tưởng về nó nữa, sau này sẽ có tác phẩm càng tốt hơn, tin anh lần này đi."

Lý Kinh Trọc tin Liễu Tức Phong có thể viết ra tác phẩm tốt hơn, nhưng vẫn buồn bã mất hai ngày.

Sáng ngày sáu tháng mười, bà Lý gọi điện thoại hỏi kết quả xét nghiệm HIV.

Từ Trung Nguyên đến hôm nay vừa tròn sáu tuần.

Vốn dĩ Lý Kinh Trọc đã hẹn Liễu Tức Phong ngày mai cùng đi làm xét nghiệm, nhưng bây giờ anh cảm thấy hôm nay cứ làm luôn cho xong, đỡ cho mẹ lo lắng, cũng đỡ cho Liễu Tức Phong ngày mai phải chờ kết quả bồn chồn không yên.

Vì thế anh nói vào điện thoại: "Lát nữa nghỉ giải lao con tranh thủ đi lấy máu, chắc sẽ có kết quả nhanh thôi."

Bà Lý an ủi: "Nhất định không có chuyện gì đâu." sau đó lại tự mâu thuẫn, "Bao giờ có kết quả phải nói ngay cho mẹ, cả nhà đều đợi đấy nhé."

Lý Kinh Trọc đáp ứng cho bà yên tâm.

Làm việc ngay trong bệnh viện cái gì cũng tiện, Lý Kinh Trọc xin phép thầy hướng dẫn, dùng tài khoản của thầy đăng ký lấy số khám ngoại trú, tự mở danh sách, in mã vạch dán lên ống thử máu, sau đó lại nhờ chị y tá trong phòng lấy máu giúp rồi cứ thế trực tiếp đưa ống máu qua phòng xét nghiệm.

Bên khoa xét nghiệm vừa hay có một người phụ trách là bạn học với bác sĩ Lý, nhận ống nghiệm liền nói có kết quả sẽ nhắn tin ngay.

Lý Kinh Trọc cũng không có thời gian chờ báo cáo, nói cảm ơn xong đã phải lập tức vòng về cùng giáo sư đi phòng khám bệnh.

Đến chiều tối, Liễu Tức Phong theo thói quen đi đón Lý Kinh Trọc tan làm, anh vừa lên xe đã nói ngay: "Đêm nay không phải tăng ca."

Liễu Tức Phong hào hứng theo: "Thật á? Đúng lúc có bạn tặng anh mẻ cua và cá bạc tươi, về nhà sẽ làm cho em ăn."

Lý Kinh Trọc nói: "Đi siêu thị trước đã."

Liễu Tức Phong gật đầu, "Sau này nếu muốn mua gì thì cứ nói trước, anh đi đón em sẽ tiện đường mua cho luôn."

"Cùng nhau dạo siêu thị không tốt hơn sao?"

"Tốt chứ, đương nhiên là tốt." Liễu Tức Phong vừa lái xe vừa mỉm cười nhìn Lý Kinh Trọc, rất biết nghe lời phải.

Vào siêu thị, Lý Kinh Trọc tiện tay cho mấy hộp trái cây vào xe rồi kéo đi tính tiền.

Liễu Tức Phong nhìn xe đẩy: "Em thích ăn xoài đến thế hả."

Lý Kinh Trọc cũng nhìn thử vào trong: "Ủa, em mới chọn xoài sao?"

"Có, năm hộp. Rốt cuộc em muốn mua thứ gì?"

Đi đến quầy thu ngân, Lý Kinh Trọc ra vẻ thản nhiên quét hết một hàng Okamoto nhét vào xe đẩy, nói: "Loại lần trước có vị cao su nặng quá."

"Khoan đã." Liễu Tức Phong bắt lấy cánh tay Lý Kinh Trọc, "Em...?"

"Âm tính." Lý Kinh Trọc làm bộ bình tĩnh bước nhanh đi tính tiền.

Có lẽ do số lượng bao cao su quá nhiều, ánh mắt của nhân viên thu ngân trở nên đặc biệt kỳ quái.

Lý Kinh Trọc cố gắng bày vẻ mặt không cảm xúc.

Liễu Tức Phong lại không thèm giấu vui mừng mà nói với cô thu ngân: "Sẽ dùng hết." Dứt lời còn duỗi tay vòng ra sau một vị khách khác, nhặt lên hai bình gel bôi trơn.

Lý Kinh Trọc ở dưới quầy thu ngân lén đá Liễu Tức Phong một cái.

Liễu Tức Phong ăn đá, nụ cười càng sâu thêm.

Thanh toán xong, Lý Kinh Trọc cũng không nhịn được mà bật cười thành tiếng, cười xong lại hỏi: "Hưng phấn đến thế cơ à?"

Liễu Tức Phong cực kỳ kích động cao giọng: "Em thì không chắc? Mau lên xe đi."

Lý Kinh Trọc đúng là hưng phấn không kém, nhưng vẫn cố ý nhắc nhở: "Lão Liễu à, phải lái xe an toàn, gấp gáp gì mấy chục phút."

"Lái xe?" Vừa lên xe, Liễu Tức Phong đã đè cả Lý Kinh Trọc lẫn lưng ghế dựa thấp xuống, "Anh không lái xe, đồ ngu mới lái xe bây giờ."

—--------------------

Mới lần đầu mà xe chấn luôn hả, lão Liễu bốc dị =))))) đùa đấy, chúng tôi làm gì có tư cách xem xe chấn:D